به نقل از «قدس آنلاین»

امام رضا(ع) را با معاصی نرنجانیم

تاریخ انتشار: ۱۹ شهریور ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۶۵۰۳۴۷

بدین مناسبت میهمان یادداشتی از فقیه و مرجع عالیقدر آیت الله کریمی جهرمی شده‌ایم تا توصیه‌های این استاد بزرگ اخلاق در اهمیت توسل و زیارت به آن حضرت علیه السلام و آداب آن را با گوش جان بشنویم:

یافتن وسیله برای روی آوردن به خدا، دعا، نیایش و دفع یا رفع بلایا و گرفتاری‌ها از اموری است که مورد تأیید شارع مقدس و قرآن کریم می‌باشد؛ چنان‌که خداوند کریم می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللهَ وَابْتَغُوا إِلَیْهِ الوَسِیلَةَ وَجَاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ»(مائده:۳۵) یعنی ای کسانی که ایمان آورده‌اید، تقوای خدا پیشه کنید و وسیله‌ای به سوی او طلب نمایید و در راه او جهاد کنید؛ باشد که رستگار و سعادتمند شوید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به مناسبت این ایام، عرض می‌کنیم که از بزرگترین، نافذترین و مجرب‌ترین آن وسیله‌ها، توسل به مولانا حضرت علی بن موسی الرضا علیهماالسلام است؛ همان آقایی که از القاب مبارکشان، «غوث الامة و غیاثها» است.

توسل به امام رضا علیه السلام

موضوع توسل به حضرت امام رضا(ع) از دیر زمان در میان شیعه، بلکه گروه‌های مختلف اسلامی و حتی غیر مسلمانان مطلبی مشهور خاص و عام است.

افراد بی‌شماری پیوسته به آن امام معصوم و پیشوای آسمانی متوسل می‌شوند و از نزدیک و دور در حرم شریفش حضور می‌یابند و حوائج و مطالب خود را در کنار آن روضه مقدسه و بارگاه ملکوتی، از خداوند متعال طلب می‌کنند.

به مناسبت، سخن تنی چند از بزرگان شیعه در این باب را جهت آشنایی خوانندگان عزیز می‌آوریم:

مرحوم امین الاسلام طبرسی از اعلام قرن ششم، بعد از ذکر دلایل و معجزات فراوانی که در حیات حضرت رضا(ع) از ایشان ظاهر شده است، می‌گوید: «و اما آنچه که برای مردم پس از وفات آن بزرگوار از برکت مشهد مقدس - قبر مطهر او ـ ظاهر شده و علامات و شگفتی‌هایی که مردم خود مشاهده کرده‌اند و عام و خاص و دوست و دشمن تا امروز به آن اقرار نموده‌اند بسیار زیاد بلکه از حد احصا و شمارش بیرون است. چه بسا انسانی که دچار بیماری‌های صعب العلاج، مانند پیسی و کوری مادرزاد بوده و به برکت آن بزرگوار و توسل‌جستن به وی بیماری‌اش مرتفع شده است. در پرتو توسل به آن حضرت، دعاها مستجاب گردیده، حاجت‌ها برآورده شده و سختی‌ها و دشواری‌ها اصلاح گردیده است».

بعد می‌فرماید: «و ما خود بسیاری از این امور را مشاهده کرده بدان یقین پیدا کردیم و چنان علم و آگاهی‌ای بر آن جریانات برای ما حاصل شد که شک و ریبی در آن راه ندارد و اگر بخواهیم به ذکر این موارد بپردازیم از هدف کتاب که اختصار است خارج خواهیم شد.»(إعلام الوری بأعلام الهدی، ص۳۲۶)

همچنین شیخ حر عاملی، محدث نامدار شیعه در باب معجزات حضرت رضا(ع)، همان کلام طبرسی را نقل کرده و سپس می‌گوید: «و من خود بسیاری از کرامات و معجزات ایشان را مشاهده کردم و برای من صورت یقین و جزم پیدا کرد همانگونه که طبرسی مشاهده کرده است.

آری! این مطالب را در مدتی که مجاور مشهد الرضا(ع) بودم ـ که بیست و شش سال می‌شود- دیدم و برایم یقین حاصل شد و اما آنچه که از این قبیل امور شنیده‌ام از حد تواتر بالاتر است».

بعد می‌فرماید: «و من به خاطر ندارم که در این مشهد شریف دعا کرده و حاجتی را در آنجا از خدا خواسته باشم مگر این که بحمد الله حاجتم روا شد و مجال، گنجایش ذکر تفصیل آن مطالب ندارد و سخن به درازا می‌کشد و از این رو به اجمال اکتفا می‌کنم.»(اثباة الهداة، ج3، ص298)

فضیلت زیارت حضرت

آری! زیارت و توسل به آن حضرت، مایه نجات از بلایا و امراض و مشکلات مادی و معنوی است. در باب فضیلت زیارت حضرت رضا(ع) هم روایات بسیاری وارد شده است. از جمله مرحوم شیخ صدوق قدس سره از نعمان بن سعد نقل کرده که حضرت علی بن ابی طالب علیهماالسلام فرمود: «سَیُقتَلُ رَجلٌ مِن وُلدی بأرضِ خراسانَ بالسم ظلماً اسمه اسمی و اسم أبیه اسم ابن عمران موسی علیه السلام. ألا فمَن زارَه فِی غُربتِهِ غَفَرَ اللهُ عزّ وجلّ له ذنوبه ما تقدّم منها و ما تَأخَّر، و لو کانت مثل عَددِ النجومِ وقطر الأمطار و ورقِ الأشجارِ» (من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۵۸۴) یعنی به زودی مردی از فرزندان من در سرزمین خراسان با ظلم ظالمان مسموم خواهد شد. نام او نام من و اسم پدرش اسم فرزند عمران، موسی است. آگاه باشید که هر کس او را در غربتش زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و بعد او را خواهد آمرزید.

مهمترین ادب زائر

برای زائران آن حرم قدسی و ملکوتی و سایر حرم‌های مطهره ائمه طاهرین و معصومین(ع)، آداب بسیاری است و این بحث خود تألیف مستقلی را می طلبد و لیکن یکی از آنها را که چه بسا مهمترین آن به شمار می آید در اینجا یادآور می‌شویم و آن، مراعات تقوا و پرهیزکاری است و اینکه انسان با آلودگی در آن حرم‌های مطهره وارد نشود، مگر برای تطهیر خود در حال توبه و بازگشت از گناه.

هر چند عنایات آن بزرگواران و از جمله حضرت رضا(ع) ممکن است شامل همگان بشود، ولی نسبت به انسان مصر بر گناه، اطمینانی نیست؛ چون خاندان عصمت از گناه بیزارند و همواره در راه مبارزه با گناه بوده‌اند و در این مسیر به شهادت رسیدند.

بعضی از بزرگان بوده‌اند که چون آمدن خود را به مشهد مقدس، مستلزم دیدار و ملاقات با پادشاه وقت می‌دانستند، به کلی از زیارت چشم‌پوشی کردند که نکند دچار ملاقات با حاکم شوند و به حب دنیا و ریاست و جاه آلوده گردند.

مرحوم سید نعمت الله جزائری(ره) می‌گوید: «موثق‌ترین مشایخ و اساتید من برایم حکایت کرد که سید جلیل سید محمد صاحب کتاب مدارک و نیز شیخ محقق شیخ حسن صاحب کتاب معالم به کلی زیارت حضرت رضا(ره) الهی را ترک کردند؛ زیرا بیم آن داشتند که اگر به ایران بیایند، شاه عباس آنان را در شرایطی قرار دهد که به دیدار او بروند - با این که او از عالی‌ترین سلاطین شیعه و سلاطین صفویه بود؛ پس در نجف ماندند و به بلاد عجم نیامدند.»(الانوار النعمانیة، ج۳، ص۳۴۲)

مبادا که انسان برای زیارت حضرت رضا(ع) به هر گناه و ذلتی تن دهد. زیارت آن حضرت علیه السلام زمانی ارزشمند است که انسان از اعمال خلاف رضای خدا دور باشد.

مرحوم سیدنا الاستاد آیت‌الله العظمی آقای گلپایگانی(ره) می‌فرمود که در زمان پهلوی برای زیارت حضرت علی بن موسی الرضا به مشهد مشرف شدم ولی وضع حجاب زنان در مشهد به قدری بد بود و زنندگی داشت که من از مسافرت خود پشیمان گردیدم.

این جریان گذشت تا یک روز که از کنار خیابان عبور می‌کردم و مواظبت بسیار داشتم و حتی چشمانم را می‌بستم که نظرم به زنان نیفتد، دو سه نفر از بازاریان مشهد از مغازه‌های خود بیرون آمدند و گفتند: آقا شما این طور می‌کنید و این قدر مواظبت می‌نمایید، پس ما چه کنیم که مرتب با این زنان روبه‌روییم؟

آن زمان بود که آن نگرانی که از سفر خود به مشهد در دل داشتم مرتفع گردید زیرا دیدم بعضی هم از حالات من به خدا و وظائف شرعی خود و به عواقب سوء شیوع گناه توجه پیدا کرده‌اند».

مرحوم آقای شیخ علی اکبر مروج الاسلام(ره) که خود اهل مشهد بود و روحانی بسیار با تقوایی به شمار می‌آمد می‌گوید: «نقل شده که یکی از بزرگان فرموده است وقتی من در عالم خواب به خدمت حضرت رضا(ع) مشرف شدم، دیدم زنبورهای زیادی اطراف آن حضرت را گرفته‌اند و به آن سرور، آسیب می‌رسانند. هر چه کردم نتوانستم آنها را دفع نمایم. صبح خواب خود را برای هر یک از علما که گفتم فرمودند: آن زنبورها زن‌هایی‌اند که حجاب شرعی ندارند که خود موجب زحمت زائران هم می‌شوند.(کرامات رضویه، ج2، ص200) ولی ظاهر این است که انحصاری به زنان و دختران بی‌حجاب و بدحجاب ندارد؛ بلکه هر که با کارهای خلاف شرع و اصرار بر معاصی خداوند، به زیارت آن حضرت رود همین حساب را دارد و زنبوری است  که آن حضرت را مورد اذیت و آزار قرار می‌دهد و آزرده‌ خاطر و رنجور می‌سازد.

پس بر همه زائران حضرت است که خود را از معاصی الهی دور نگه دارند و با قلوب پاک و آماده دریافت انوار الهی از آن بارگاه ملکوتی، حضرتش را زیارت نمایند و برآورده‌شدن حاجات خود را از ایشان بخواهند.

منبع: روزنامه قدس

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: امام رضا ع شهادت امام رضا ع آیت الله کریمی جهرمی توسل زیارت امام رضا ع علیه السلام زیارت حضرت حضرت رضا ع حضرت علی آن حضرت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۶۵۰۳۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معلمانِ نیک به خدا نزدیک ترند

دوازدهم اردیبهشت سالروز شهادت استاد شهید مطهری، به عنوان روز معلم نامیده شده است. شاید بتوان گفت در بین همه ادیان آسمانی و مکتب‌های موجود در دنیا، بیشترین سفارش و توصیه به علم‌آموزی و تکریم و تجلیل از حق معلم و استاد، در دین مبین اسلام بوده است.

بنابر آیه شریفه «و علّم آدم الأسماء کلّها» خداوند متعال نخستین معلم است و پیامبران الهی که وظیفه تعلیم آیات الهی را بر عهده دارند، همه معلمان بشریت هستند. مقام معلم آن قدر با ارزش است که پیامبر گرامی اسلام(ص) خود را معلم نامیده است: «إنّما بعثت معلّماً».

40 چهارشنبه را میهمان کلمات گهربار و حیات‌بخش حضرت علی بن موسی‌الرضا(ع) هستیم و همراه خوانندگان، شرح یک حدیث رضوی را در گفت‌وگو با اساتید حوزه و دانشگاه بررسی خواهیم کرد. شرح حدیث این هفته را در محضر استاد حوزه و دانشگاه، حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد باقر ربانی هستیم تا از جام معرفت کلمات رضوی، جان تشنه خویش را سیراب کنیم.

با عرض تبریک روز معّم خدمت شما استاد گرامی، صفحات رواق را منور به روایتی از حضرت رضا(ع) درباره علم آموزی و اهمیت کار معلّمی بفرمایید.

این روز بزرگ که به مناسبت شهادت استاد بزرگ حوزه و دانشگاه حضرت آیت الله شهید مطهری نامگذاری شده است، گرامی می‌دارم و مخصوصاً برای روح پاک آن دانشمند نمونه و دلسوز  پر تلاش، از درگاه خداوند طلب رحمت و رضوان دارم و به همه اساتید کشور عزیزمان ایران، این روز بزرگ را تبریک و تهنیت عرض می کنم. همان‌طور که می‌دانید اسلام، تأکید بسیاری بر ارزش ذاتی علم و تعلیم و تعلم آن دارد تا جایی که بسیاری از آیات قرآن و روایات پیامبر و اهل بیت(ع) در این باره وارد شده است. بنابر آیه شریفه «و علّم آدم الأسماء کلّها»، خداوند متعال نخستین معلم است و پیامبران الهی که وظیفه تعلیم آیات الهی را بر عهده دارند، همه معلّمان بشریت هستند. مقام معلّم آن قدر با ارزش است که پیامبر گرامی اسلام(ص) خود را معلّم نامیده است: «إنّما بعثت معلّماً»

از امام رضا(ع) که خود ملقّب به عالم آل محمد(ص) است و معلم همه بشریت نیز روایاتی در این باب نقل شده که یکی از مهمترین آنها روایتی است که به نقل از پدران خود و آنها هم به نقل از پیامبر گرامی اسلام(ص) نقل فرموده‌اند که آن حضرت فرمود: «طَلَبُ اَلْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلَی کُلِّ مُسْلِمٍ، فَاطْلُبُوا اَلْعِلْمَ مِنْ مَظَانِّهِ، وَ اِقْتَبِسُوهُ مِنْ أَهْلِهِ، فَإِنَّ تَعْلِیمَهُ لِلَّهِ حَسَنَةٌ، وَ طَلَبَهُ عِبَادَةٌ، وَ اَلْمُذَاکَرَةَ فِیهِ تَسْبِیحٌ، وَ اَلْعَمَلَ بِهِ جِهَادٌ، وَ تَعْلِیمَهُ مَنْ لاَ یَعْلَمُهُ صَدَقَةٌ، وَ بَذْلَهُ لِأَهْلِهِ قُرْبَةٌ إِلَی اللَّهِ، لِأَنَّهُ مَعَالِمُ اَلْحَلاَلِ وَ اَلْحَرَامِ، وَ مَنَارُ سَبِیلِ اَلْجَنَّةِ، وَ الْمُؤْنِسُ فِی اَلْوَحْشَةِ، وَ اَلصَّاحِبُ فِی اَلْغُرْبَةِ وَ اَلْوَحْدَةِ، وَ اَلْمُحَدِّثُ فِی اَلْخَلْوَةِ، وَ اَلدَّلِیلُ عَلَی اَلسَّرَّاءِ وَ اَلضَّرَّاءِ، وَ اَلسِّلاَحُ عَلَی اَلْأَعْدَاءِ، وَ اَلزَّیْنُ عِنْدَ اَلْأَخِلاَّءِ، یَرْفَعُ اَللَّهُ بِهِ أَقْوَاماً وَ یَجْعَلُهُمْ فِی اَلْخَیْرِ قَادَةً». در این روایت زیبا، امام رضا(ع) از قول پیامبر(ص) به ارزش ذاتی علم و لزوم تعلیم و تعلم و دلایل اهمیت علم نزد شارع مقدس اشاره می‌فرمایند. در این روایت، و به جهت مناسبتی که می‌خواهیم در این باره بحث کنیم، به شرح فقره‌ای از این روایت که درباره معلّم و ثواب تعلیم و دلایل این ثواب آمده است اشاره مختصری خواهم داشت.

امام رضا(ع) چه توصیه‌ای درباره شخصیت معلم و اینکه استاد و مربی چه خصوصیاتی باید داشته باشد دارند؟

امام رضا(ع) در جمله «فَاطْلُبُوا الْعِلْمَ فِی مَظَانِّهِ» اشاره نموده‌اند به اینکه در هر جا که مسلمان احتمال دهد علم وجود دارد، باید برای دریافت آن اقدام کند. در جمله بعدی امام اشاره به این موضوع دارند که «وَ اقْتَبِسُوهُ مِنْ أَهْلِهِ» یعنی علم را از اهل آن بگیرید» گر چه با توجه به فقره اول که گذشت، طلب علومی که معارف دینی نیستند حتی اگر نزد مشرک باشند، ضروری و واجب بوده و گمشده عاقل یا مؤمن تلقی شده اند اما علوم مربوط به دین و معارف دینی را باید از افرادی که شایستگی آن را دارند دریافت کرد و با توجه به سخن امیرالمؤمنین علی(ع) که تبعیت از اهل بیت(ع) و عدم پیشی گرفتن از ایشان را توصیه و عقب ماندن از آنها را نهی نمودند، اهل بیت(ع) کارشناسان واقعی علوم دینی بوده و مسلمانان تنها مجاز هستند علوم دین را از ایشان دریافت کنند. چنان که فرموده‌اند: «بر آنها پیشی مگیرید که گمراه می شوید و از آنان پس نمانید که تباه می‌شوید»

امیرالمؤمنین(ع) در جای دیگر فرموده‌اند: «ای کمیل! علم و معارف و اعتقادت را جز از ما نگیر تا از ما باشی». حدیث مزبور، دریافت علم از کسانی که علوم اهل بیت(ع) را نشر می‌دهند رد نمی‌کند، زیرا گرفتن علم از فقها و نشردهندگان علوم اهل بیت(ع) به نوعی گرفتن علوم از اهل بیت(ع) است.

پس معلوم شد که در علم‌آموزی غیر معارف دینی، باید انسان حتی اگر فقط در دست کفار و مشرکان این علم وجود دارد از آنها اخذ کند ولی در علوم دینی، کسب معارف فقط باید از طریق اهل بیت(ع) باشد. پس طلب علمی که واجب شده است بر همه مسلمانان؛ طریقی دارد که رکن اصلی این طریق معلم و استاد است. در ادامه این روایت، برخی امتیازها و نقاط مثبت تعلیم و تعلم بیان شده است.

از این امتیازها مخصوصاً در ثواب شغل معلمی برای خوانندگان رواق بگویید تا جامعه ما، ارزش معلّم را بیشتر بداند و از ایشان تکریم کند؟

حضرت علی بن موسی الرضا(ع) در ادامه اشاره به این مطلب دارند که یاد دادن و آموزش علم به دیگران اگر برای خدا باشد، حسنه و نیکی است «تَعلیمه لِلهِ حَسَنَة؛ یادگیری علم برای خداوند حسنه است». در فقره بعدی حضرت می‌فرمایند که مذاکره علم، تسبیح خداست: «الْمُذَاکَرَةِ فِیهِ تَسْبِیحٌ.» یعنی سر کلاس نشستن و درس معلم و استاد را گوش دادن، همتراز تسبیح خداوند متعال است. در روایات داریم که یک ساعت در طلب علم بودن بهتر از احیای یک شب و یک روز در طلب علم بودن بهتر از سی ماه روزه است. سپس حضرت به یک امتیاز دیگر معلّمان اشاره دارند و می فرمایند، آموزش علم به دیگران، صدقه است: «تَعْلِیمُهُ مِنْ لَا یَعْلَمُهُ صَدَقَهَ» از دیدگاه امام رضا(ع) آموزش علم به افرادی که نمی‌دانند، نوعی صدقه است چرا که صدقه، به کمک مالی محدود نمی‌شود، بلکه شامل هر کار خوبی می‌شود، چنان که در روایت دیگری فرموده‌اند: «کل معروف صدقة».

امتیاز مهم دیگری که حضرت به آن اشاره می‌فرمایند، این است که معلم اگر علم خود را به اهل آن یاد بدهد و آنها را تربیت کند، موجب قرب و نزدیکی او به خداوند می‌شود و می‌توان گفت معلمانِ نیک، به خدا نزدیکترند. جمله «بَذلُهُ لِأَهْلِهِ قُرْبَةٌ إِلَی اللهِ» دلالت بر این مطلب دارد.

بنا بر آنچه گفته شد، مقام معلم بسیار بالا و والا است و همان طور که مرحوم امام خمینی(ره) فرمودند: «معلمی شغل انبیاست». یعنی اگر بخواهیم کسی و شغلی را همتراز شغل انبیاء معرفی کنیم، شغل شریف «معلمی» است.

با توجه به این حدیث شریف، خطاب به جامعه و مسئولان و نیز معلمان عزیز چیست؟

گرچه فرصت و مجال بسیار کوتاه بود تا این حدیث زیبا و پر معنا را شرح دهیم، لیکن خلاصه و پیام آن را می‌توان برای معلمان عزیز این دانست که قدر این شغل مهم را بدانند و آن را با هیچ بهای مادی تعویض ننمایند و اخلاص و تقرب الهی را هدف خود در این شغل مهم قرار دهند. پیام دوم خطاب به مسئولان و جامعه است، همان گونه که احترام و تجلیل از انبیای الهی لازم است، باید جانشینان آنان در تعلیم و ارشاد دیگران به معرفت و بینش را تکریم و تعظیم کنند و به گونه‌ای شود که شغل معلمی در جامعه از احترام و ارزشی فوق‌العاده برخوردار شود.

منبع: روزنامه قدس مریم احمدی شیروان